Typografische Studie
Na research te hebben gedaan, ben ik uitgekomen op 2 verschillende lettertypes. Mathilda en Atkinson Hyperlegible.
Aangezien Mathilda een lettertype is dat gemaakt is door Ann Bessemans in opdracht van de universiteit van Hasselt, en ik deze niet zelf tot mijn beschikking had, ben ik mijn ontwerpen gestart met het lettertype Atkinson Hyperlegible.
Aangezien ik het braille wou controleren en een font hiervoor nodig had om te kunnen gebruiken in Indesign, ben ik op zoek gegaan naar dit font. Ik heb 2 fonts getest: Braille normaal en Braille 3D. Braille 3D was storend aangezien de bolletjes in 3D waren gemaakt, dus koos ik voor Braille normaal.
Ook het Atkinson Hyperledgible font heb ik aan wat tests onderworpen om te zien hoe dit font reageert op verschillende wijzigingen en hoe het er uit ziet.
Op de bladzijde links staat de tekst in zwarttekst en op de rechter bladzijde staat dezelfde tekst in braille. Zoals je kan zien neemt braille veel meer plaats in dan gewone tekst.
Ook hier wilde ik testen hoe het braille er uit zou zien met aanpassingen en hoe dit zou reageren.
Op deze pagina’s doe ik meer tests op te zien hoe groot de braille meet onder verschillende omstandigheden.
Braille regels
Bij het braille horen natuurlijk ook regels. Deze regels vind je niet zomaar terug op het internet. Een hoofdletter teken kan je wel vinden, maar dit staat niet zomaar uitgelegd bij de opbouw van het braille. Dit is dus een makkelijk te missen kenmerk als je niet weet waar je mee bezig bent.
Bij het braille horen natuurlijk ook regels. Deze regels vind je niet zomaar terug op het internet. Een hoofdletter teken kan je wel vinden, maar dit staat niet zomaar uitgelegd bij de opbouw van het braille. Dit is dus een makkelijk te missen kenmerk als je niet weet waar je mee bezig bent.
Gelukkig heb ik voor deze informatie kunnen rekenen op de Nederlandse drukkerij CBB. Zij merkte de fouten in mijn braille tekst op en wisten me dit te vertellen.
Een zin bestaat altijd uit een hoofdletter en een leesteken, dat weet iedereen. Bij braille moet je een *-teken voor de zin of letterzetten om aan te duiden dat de volgende letter een hoofdletter is.
Braille in het font Braille Normal Regular wordt altijd opgemaakt op 23pt en, heel belangrijk, tussen elk woord staan 2 spaties.
Dit doe je om braillezet apparatuur na te bootsen want hier wordt er automatisch deze plaats tussen gelaten. Dit gebeurt doordat een letter in zwarttekst minder breed is dan een letter in braille, aangezien deze uit 6 cellen bestaat (twee keer drie puntjes).
Het braille wordt ook steeds onder de zwarttekst geplaatst.
Meer info vind u in de bijlage: Toevoeging in mails: Bijlage 1.
Hier is een voorbeeld van uit de opmaak van het boek.
Aangezien ik een wisselwerking wilde tussen een gevorderde lezer en een niet gevorderde lezer, is de tekst opgemaakt zoals een theatertekst. Ieder heeft zijn stukje om te lezen en dit komt grotendeels overeen met het icoontje van het personage dat vertelt.
Een minimum van 14pt en 18pt voor titels is aangeraden voor de broodtekst, wanneer het gaat over tekst dat is aangepast voor een slechtziende lezer.
Met deze richtlijnen in het hoofd heb ik de broodtekst net iets groter gezet.
Er is natuurlijk ook een verschil tussen de gevorderde lezer (Uil icoon) en de niet gevorderde lezer (Ollie icoon). De gevorderde lezer heeft een tekst van 20pt, de niet gevorderde lezer heeft een tekst van 25pt. Beide zitten over de minimum aangeraden voor tekst, dus normaal gezien zou niemand een probleem mogen hebben om dit te kunnen lezen. (Indien de persoon in kwestie niet te slechtziend is om het te kunnen lezen, maar daar is het braille voor.) Dit heb ik gedaan om buiten de iconen nog een duidelijk verschil te maken tussen de teksten.
De letterafstand tussen de regels bevatten sowieso een witruimte van minstens 1x de lettergrootte aangezien het braille er steeds onder staat.
Om de tekst van de tekening te onderscheiden heb ik gewerkt met een gekleurd vlak. Ik heb er bewust voor gekozen deze lichtgroen (#f0f4e9) te maken zodat het meer in de tekening blend, maar zodat het toch nog een goed contrast behaalt met de zwarttekst. Ik wilde geen wit vlak gebruiken omdat het contrast dan te hoog zou liggen en dit storend zou zijn.
Deze kleur heb ik dan ook getest op de website CONTRAST CHECKER. https://contrastchecker.com (zie hieronder)
Voor de pagina aanduiding met de seizoenen heb ik wel een wit vlak gebruikt. Dit heb ik gedaan zodat dit meer zou opvallen en niet zou worden overkeken.
Hier is duidelijk te zien dat mijn contrast voldoet aan alle eisen.
Bij sommige pagina’s heb ik een tekst geschreven in de tekening. Dit is opgemaakt in Atkinson Hyperlegible 18pt en in 10% Black.
Slechtziende hebben hier natuurlijk problemen mee en kunnen dit vaak helemaal niet lezen. Dit was de bedoeling. De redenering hierachter is om kinderen die slechtziend zijn en braille leren lezen, de kans te geven te kunnen focussen op deze braille. Ik wilde wel nog altijd de mogelijkheid bieden aan ziende zorggevers om dit te kunnen verbeteren zonder echt kennis te hebben van braille.
Dit staat ook in de handleiding uitgelegd vooraan in mijn boek.